Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC İngilizce "Large Hadron Collider" kelimelerinin başharflerinden oluşan kısaltma.) CERN‘de 2007 yılında devreye girip yüksek enerjili parçacık fiziği deneyleri yapılmasına imkân verecek bir projedir. İsviçre - Fransa sınırında, daha önceden kullanılmış olan yerin 100m altındaki çevresi 27 km uzunluğunda olan LEP tünelinde kurulmuştur. Tünel İsviçre ve Fransa sınırının altında her iki ülkenin topraklarına girmektedir. Tünelin çapı 3,8 metredir. Dairesel bir hızlandırıcı - çarpıştırıcı olan LHC, öncelikli olarak protonları ilave olarak da kurşun (Pb) iyonlarını ışık hızı’na çok yakın bir hız ulaştıracak sonra da deneylerin merkezlerinde çarpıştıracaktır. LHC SPS den alacağı 450 GeV enerjilik protonları 14000 GeV enerjiye çıkaracaktır. İki proton demetinin birbirlerine çok yakın ama aksi yönde dönmelerini sağlamak için süperiletken elektromıknatıslar kullanılacaktır. Süperiletkenlik sağlamak için mıknatıslar -271 dereceye kadar soğutmaktadır ki bu mutlak soğuğun sadece 2 derece üzerindedir. Projenin yaratacağı mikro kara delikler ve gizemli cisimlerin dünyayı yok edeceği ve solucan delikleri ile zamanda yolculuğun mümkün olabileceği söylentilerine rağmen CERN mühendisleri böyle bir durumun olmayacağını belirtmişlerdir. LHC: Dünyadaki en büyük çarpıştırıcı olan Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (Large Hadron Collider, LHC), 2000 yılında faaliyeti sona eren Büyük Elektron-Pozitron Çarpıştırırcısı (Large Elektron-Positron, LEP) yerine inşa edilmiştir. Çevresi 26.659 metredir (yaklaşık 27 km) ve yer yüzeyinden 100 metre derinliktedir. LHC’de çok yoğun iki proton demeti 14 TeV’lik (14×10¹² eV) kütle merkezi enerjisinde çarpıştırılacaktır. Proton demetleri vakum (10^-13 atm) altında ışık hızına yakın bir hızda (ışık hızının %99,99’u kadar) çarpışacaklar ve her saniyede yaklaşık 600 milyon çarpışma meydana gelecektir. Sistem, süper iletken teknolojisi kullanarak mutlak sıfırın hemen üstünde -271 °C’de çalışacaktır. Bu, dünyada erişilmiş en yüksek çarpışma enerjisi olacaktır, dolayısıyla bu sayede maddeyle ilgili bugüne kadar bilinmeyenlerin gün ışığına çıkması mümkün olacaktır. Yüksek enerji fiziği araştırmalarında bir çığır açılacak, mevcut teorilerin aradığı birçok sorunun cevabı –evrenin oluşumu da dâhil olmak üzere- CERN’de yapılacak deneylerden elde edilecektir.

 

Devamini okumak icin buraya tiklayiniz

Resimlerin büyültülmüş halini görmek için üzerlerine tıklayınız.